عوامل تعیین کننده تنش زدایی مخزن
۱) تنش زدایی بر اساس سرویس مخزن:
در صورتیکه مخزن حاوی سیال کشنده باشد، تنش زدایی بر روی مخزن با هر جنس و ضخامتی اعمال خواهد شد (مطابق UW 2).
۲) تنش زدایی بر اساس جنس و ضخامت مواد:
مطابق با UCS 56 با توجه به جنس و ضخامت نیاز یا عدم نیاز به تنش زدایی مخزن قید شده است. بطور مثال برای مواد با P NO: 1 Gr 1, 2, 3 در صورتیکه ضخامت آن بیش از ۳۸ میلیمتر باشد، عملیات تنش زدایی می بایست صورت گیرد. برای ضخامت های بالای ۳۲ میلیمتر و زیر ۳۸ میلیمتر در صورتیکه عملیات پیشگرم تا دمای ۹۵ درجه اعمال شده باشد نیازی با PWHT نمی باشد، در غیر اینصورت عملیات می بایست صورت گیرد.
مواردیکه باید قبل از عملیات تنش زدایی کنترل گردد:
۱) جنس و ضخامت مخزن
۲) دستورالعمل تهیه شده و مطابقت آن با استاندارد (در این قسمت می بایست با توجه به ضخامت و جنس مخزن میزان Holding Time و Holding Temperature را بررسی کرد که این امر توسط Table UCS 56 انجام می گیرد. برای مثال جهت مواد با P.NO: 1 Gr NO:1, 2 , 3 میزان Holding Temperature باید ۵۹۵ درجه و زمان Holding برای ضخامت های تا ۵۱ میلیمتر به ازاء هر ۲۵ میلیمتر یک ساعت می باشد)
۳) گواهی کالیبراسیون کوره و ترموکوپل ها
۴) محافظت از فلنج ها (سطح فلنج ها می بایست توسط مواد نسوز جهت جلوگیری از حرارت مستقیم پوشیده شود)
۵) سختی سنجی مخزن (سختی سنجی می بایست در سه ناحیه جوش، فلز پایه و HAZ انجام گیرد)
۶) ثبت مشخصات مخزن، تاریخ و امضاء بر روی گراف
الزامات تنش زدایی (مطابق UCS 56):
۱) به هنگام قرار دادن مخزن در کوره دمای کوره نباید بیش از ۴۲۵ درجه سانتیگراد باشد.
۲) بالاتر از دمای ۴۲۵ درجه سانتیگراد نرخ گرمایش مخزن نباید بیش از ۲۲۲ درجه ساعت بر اینج باشد.
۳) در هنگام گرم کردن مخزن اختلاف دمایی بین ترموکوپل ها نباید بیش از ۱۲۰ درجه سانتیگراد باشد.
۴) در هنگام نگهداری دما (Holding) اختلاف دمای بین ترموکوپل ها نباید بیش از ۸۳ درجه سانتیگراد باشد.
۵) نرخ سرد کردن مخزن در زمانیکه دما بیش از ۴۲۵ درجه سانتیگراد باشد نباید بیش از ۲۸۰ درجه ساعت بر اینج باشد.
۶) سرد کردن مخزن می بایست تا دمای ۴۲۵ درجه سانتیگراد انجام و کنترل گردد و زیر آن می توان مخزن را از کوره خارج کرد.
مواردیکه باید بعد از عملیات تنش زدایی کنترل گردد:
۱) بررسی گراف و انطباق آن با دستورالعمل و الزامات
۲) سختی سنجی و مطابقت آن با استاندارد و عملیات سختی سنجی قبل از PWHT
۳) بازرسی چشمی و ابعادی فلنج ها ( در برخی موارد بخصوص در فلنج های با سایز پایین امکان انحراف آنها در اثر حرارت وجود دارد)
۴) آزمون غیر مخرب – در صورت نیاز ( در برخی موارد بخصوص در ضخامت های بالا به علت امکان رشد و تشکیل ترک در جوش آزمون های غیر مخرب پس از عملیات PWHT انجام می گیرد )
۵) تهیه گزارش
تهیه کننده: محمد دارابیان- بازرس تجهیزات تحت فشار