فهمیدن این واژگان به قدری در درک استاندارد و در نهایت بکار بستن آن در پروژه ها مهم و پر اهمیت است که نادیده گرفتن آن در بسیاری اوقات می تواند صدماتی را چه از لحاظ کیفیت و چه از لحاظ قراردادی به پروژه وارد سازد.
متداول ترین این واژگان افعال کمکی (معین) همچون shall، should، may و یا استفاده از افعالی همچون proffered، required و recommended می باشد.
در این مقاله سعی می شود با مثال هایی به درک صحیح و روشنی از این افعال برسیم.
shall: این فعل کمکی اشاره به الزام یا requirement دارد. هر جا که از shall استفاده شود، بند مربوطه بایستی به عنوان یک الزام در نظر گرفته شود. فعل معادل آن required می باشد.
should: این فعل کمکی در جایی استفاده می شود که در استاندارد موضوعی توصیه شود. در نتیجه معادل recommended است و در واقع الزام آور نمی باشد.
may: هنگام استفاده از این فعل کمکی معمولا موضوعی در استاندارد اختیاری عنوان می شود و حتی ممکن است چندین انتخاب ارائه شود.
proffered: الزام آور نیست و فقط به نوعی ترجیح دادن است و از نظر استاندارد توصیه محسوب می شود.
در بعضی از استانداردها به واژگانی همچون mandatory و non mandatory اشاره می شود. مثل ضمائم استانداردها یا کدهای ASME که به دو بخش mandatory و non mandatory تقسیم بندی می شود. mandatory اشاره به الزام و درمثال اخیر ضمائم الزامی و non mandatory اشاره به غیرالزامی (توصیه ای) در استانداردها دارد.
همچنین در استانداردهای ASTM یا ASME بخش انتهایی استاندارد شامل بخشی بنام Supplementary requirement (یا به اختصار SR) می باشد که به معنای الزامات تکمیلی (متمم) بوده و در واقع زمانی الزام آور هستند که در قرارداد خرید (بین سازنده و خریدار) توافق شده باشد.
به هر حال همانطور که ملاحظه نمودید معانی واژگان و کاربرد آنها متفاوت است و زمانی که بازرسان فنی و کنترل کیفیت در استانداردها با آنها بوفور برخورد می کنند بایستی فهم صحیحی از آن داشته باشند.
توصیه می شود در ترجمه استانداردها نیز به این نکته توجه نماییم که هنگام استفاده از این واژگان در ابتدای ترجمه به درستی این موضوع بیان گردد. می توان بجای Shall از بایستی و بجای should از توصیه می شود، استفاده نمود.
ادامه دارد…