اخبار

سانحه پارک ارم و قصور شرکت بازرسی فنی!

سانحه پارک ارم و قصور شرکت بازرسی!
سانحه پارک ارم و قصور شرکت بازرسی!
ماه پیش (اردیبهشت ۹۳) سانحه ای در پارک ارم، در یکی از تجهیزات تفریحی بنام کریزی موس (موش دیوانه) رخ داد که سه دختر جوان دچار مصدومیت جدی شدند. پس از بررسی اداره کل استاندارد استان تهران دلیل این حادثه بشرح زیر مشخص شد که شرکت بازرسی فنی بازرسی کننده آن نیز مقصر اعلام شد.

 مطلب زیر از سایت سازمان استاندارد ایران گرفته شده است:

پیرو سانحه به وقوع پیوسته در مورخ ۱۹/۲/۹۳ و در وسیله ی بازی کریزی موس ، مستقر در مجموعه تفریحی پارک ارم ، که متاسفانه منجر به مصدومیت سه تن از شهروندان عزیز شد، اداره کل استاندارد استان تهران ضمن ابراز تاسف از این موضوع و آرزوی بهبودی کامل برای حادثه دیدگان ، به استحضار شهروندان گرامی می رساند ، حسب تکالیف و ماموریت های قانونی و با نگرش به ابعاد حادثه ، فورا اقدام به تشکیل تیم کارشناسی به ترتیب در حوزه های شناسایی و انتخاب مواد ، مکانیک شکست و تغییر شکل ، شکست نگاری ، تحلیل جوش ، آزمون های غیر مخرب NDT و نهایتا شبیه سازی و آنالیز تنش نموده و ضمن انجام چندین مرحله بازرسی میدانی از تجهیزات موصوف الذکر ، نمونه برداری و آزمون قطعات سالم و نیز مجموعه شفت و فلنج شکسته شده در یکی از آزمایشگاه ها و مراکز پژوهشی تایید صلاحیت شده ، بررسی علل و عوامل دخیل در بروز این سانحه را به طور جدی در دستور کار قرار داده شد. 
در گام اول بررسی مشخص شد ، طراحی و همچنین انتخاب مواد به کار رفته در ساخت قطعه شفت هرزگرد زیر کابین فوق ، دارای ایرادات فنی بوده به نحوی که رده فولاد مورد مصرف در ساخت شفت مذکور ، متفاوت از رده در نظر گرفته شده در مدارک و مستندات طراحی بوده است. در گام بعدی ، آزمون های جامع متالورژیک از قطعه شفت معیوب صورت پذیرفته که نتایج حاصله علاوه بر وجود نقص در طراحی و انتخاب رده فولاد مورد مصرف ، عیوب دیگری که مقاومت شفت را تقلیل داده است ، ملاحظه شد.
لذا ، با توجه به جمیع جهات ، در این حادثه قصور شرکت های طراح ، سازنده و نیز شرکت بازرسی کننده محرز بوده که نتایج تکمیلی به استحضار مراجع ذیربط ، به منظور رسیدگی ، رسانده می شود. ضمنا ، از سوی مرکز ملی تایید صلاحیت ایران ، صلاحیت شرکت بازرسی مربوطه تا تعیین تکلیف و رسیدگی کامل موضوع ، به حالت تعلیق درآمده است.
در حال حاضر ، در راستای اطمینان بخشی نسبت به ایمنی و صحت عملکرد سایر وسایل و تجهیزات مستقر در مجموعه پارک ارم ، بازرسی های مجددی به همراه آزمون های تکمیلی غیرمخرب NDT در حال انجام است . علاوه بر آن ، با توجه به تمهیداتی که از قبل نیز اندیشیده شده است ، تیم فنی متشکل از تخصص های ذیربط ، مستقر در ارم ، به شکل روزانه ، مطابق چک لیست الزامات استاندارد بازرسی هایی را انجام می دهند. 
شایان ذکر است ، قبل از این حادثه ، بازرسی از کلیه وسایل و تجهیزات و نیز تست UT ( اولترا سونیک) به منظور شناسایی هرگونه درز یا شکستگی بر روی شفت مذکور ، در تاریخ ۷/۷/۹۲ ، توسط شرکت بازرسی پنتا از شرکت های تایید صلاحیت شده توسط سازمان ملی استاندارد ایران ، انجام شده بود.


همانطور که ملاحظه نمودید شرکت بازرسی فنی به سادگی مقصر اعلام شد و به نظر اینجانب دلایل کافی برای قصور آن وجود ندارد و یا شاید گزارش فوق گزارش کاملی نیست و نمی توان از آن درست نتیجه گرفت ولی به هر حال نظر اینجانب بشرح زیر است:

۱- در گزارش آمده است رده فولاد مورد استفاده با رده موردنظر در مدارک طراحی متفاوت بوده است. هر روز شاهد اینگونه تغییرات در طراحی توسط شرکت طراح و سازنده یا پیمانکاران مهندسی هستیم. فولاد موردنظر با توجه به مشخصات فنی مربوطه می تواند با یک فولاد معادل جایگزین شود که معمولا از کلید فولاد بهره می گیرند. این تغییر گرید یا رده بایستی در گزارش تحلیلی مشخص شود که پایین تر از رده قبلی بوده یا نه؟ شرکت بازرسی نیز اگر مغایرتی در این زمینه ثبت کرده باشد و تاییدیه آن از مراجع ذی صلاح دریافت شده باشد مسئولیتی نخواهد داشت.

۲- نقص در طراحی و انتخاب رده فولاد نمی تواند قصور شرکت بازرسی باشد. شرکت بازرسی بر اساس مدارک طراحی تایید شده اقدام به بازرسی می نماید. لذا هر گونه قصور در انتخاب مواد با شرکت طراح آن می باشد. معمولا بررسی مدارک طراحی و تایید آن در دامنه بازرسی (اسکوپ بازرسی) شرکت بازرسی نمی باشد. 

۳- قطعه شکسته شده مجددا مورد بررسی و ارزیابی غیرمخرب قرار گرفته است و عیوبی که مقاومت قطعه را کاهش می دهند در آن مشاهده شده است. این موضوع کمی جای تامل دارد. قطعه شکسته شده مطمئنا دارای عیوبی خواهد بود که احتمالا قبلا با تست غیرمخرب شناسایی نشده است. یا شاید نقص ها در حد قابل قبول بوده اند و نمی توانستند به عنوان عیب تلقی شوند. به هر حال جزئیات بیشتری در این مورد مورد نیاز است.

در پایان می خواهم متذکر شوم که شرکت بازرسی نیز می تواند مقصر باشد ولی با این گزارش نمی توان به راستی آن را مقصر دانست و یا در کنار سازنده و طراح آن را مقصر اعلام کرد.

در بسیاری از کشورها بخصوص کشورهای توسعه یافته گزارش کاملی از ارزیابی ها بصورت عمومی منتشر می شود تا درس آموخته یا lesson learn بسیار خوبی برای مهندسین و بازرسان باشد. امیدوارم به زودی گزارشات کاملی در این مورد و سایر حوادث صنعتی در وب سایت های رسمی همچون سایت سازمان استاندارد منتشر شود.

مطلب قبلیمطلب بعدی

دیدگاهتان را بنویسید